KWARTAALJOURNAAL HERFST 2011
In het vorige kwartaaljournaal meldden wij reeds dat de nadruk in deze site meer zal komen te liggen op de bestuurlijke kant van ruimtelijke processen. Nu met de ondergang van het ministerie van VROM ook de ruimtelijke ordening is afgeschaft en een bestuurlijke transformatie van het middenbestuur is aangekondigd, verdient de bestuurlijke geleding van de ruimte speciale aandacht, niet alleen binnen de landsgrenzen maar vooral in relatie met de omringende landen. Ons middenbestuur zal op termijn Eurocompatibel zijn of niet zijn. In dat verband moeten de artikelen A en C in deze aflevering van het Kwartaaljournaal gelezen worden.
Eurocompatibel - maar hoe krijgt dat bestuurlijk gestalte? In het vorige journaal kondigden wij aan met een aantal artikelen te komen over mogelijke ontwikkelingspatronen van het Europese middenbestuur en over de relatie tussen ‘Kern-Europa’ en Groot Europa – tussen muntunie en platform. In de eerstvolgende editie [winter 2011/2012] zal allereerst het middenbestuur van ‘Kern-Europa’ aan snee komen, het “Europa van de stadsstaten” in de terminologie van de Noorse filosoof, politicoloog Stein Rokkan, specialist op het gebied van het ontstaan van de Europese natiestaten.
>>
>A Afblazen Nederlands Historisch Museum blessing in disguise
De streep onder het Nationaal Historisch Museum biedt de kans te breken met de overbenadrukking van de betekenis van Nederlandse natie in zijn huidige vorm. Het ontstaan daarvan is minder vanzelfsprekend dan vaak onwillekeurig gedacht wordt. Het voortbestaan is al evenmin een wet van Meden en Perzen. Onderzoek naar de interactie tussen Nederland en het nabije buitenland, naar hun verschillen en overeenkomsten, kan een beter inzicht bieden in de eigen geschiedenis. Inzicht ook in de mogelijkheid van toekomstige bestuurlijke verschuivingen in dit deel van Europa. Welke vorm zo’n blikverbreding zou moeten krijgen? Dat zou tot een interessante samenwerking kunnen leiden binnen Benelux-verband met Nordrhein Westfalen.
>B Noorderstad groeit...
“Nederland krimpt, Noorderland groeit” was de provocerende kop van ons artikel in het tijdschrift Noorderbreedte uit 2006 geleden. Wie heden ten dage de situatie bekijkt, kan er niet onder uit de strekking van de kop te onderschrijven. Met deze nuancering: het moet zijn: NoorderSTAD groeit. De stad Groningen, breder gezien de stedelijke regio Groningen –Assen met contreien, heeft zich ontpopt als groeier, terwijl in Oost Groningen de krimp zich doorzet. De oriëntatie op de Noord-Duitsland en Skandinavië, in het artikel met verve bepleit, heeft de streek geen windeieren gelegd. De Eemshaven is inmiddels economisch klaarwakker gekust. Maar het is de kunst hier niet in de fouten van de Randstad vervallen. De ondertoon blijft immers over de hele linie één van consolidatie en krimp, en niet langer van tomeloze ruimtelijke expansie en groei.
>C Van 12 naar 7 [plus één] in Ne3land
De gedachte om de provincies Noord- en Zuid-Holland met Utrecht en Flevoland samen te voegen is al diverse malen de revue gepasseerd. In dergelijke voorstellen wordt node een oplossing voor het middenbestuur voor de rest van Nederland gemist. Een oplossing die in verhouding staat tot de creatie van een Randstadprovincie Holland. Gemeentes worden aan de lopende band samengevoegd, thans is het fuseren en herindelen van provincies aan de orde. Er tekenen zich al bewegingen in deze richting af. Naar de samenvoeging van de drie noordelijke provincies bijvoorbeeld of een samenwerking in de Euregio Maastricht, Aken, Luik en Hasselt?