KWARTAALJOURNAAL HERFST 2013

Door op de blauwe titels te klikken komen de bijbehorende integrale teksten in beeld.

We gaan het aantal rubrieken op deze site uitbreiden. Naast het redactioneel en het hoofdartikel komt er ruimte voor de rubrieken:

Deze herfstaflevering van het kwartaaljournaal bevat de volgende bijdragen:

Redactioneel> Randstad EURopa: de onvermijdelijke verschuiving van het zwaartepunt naar het oosten

In diverse artikelen uit Le Monde van de laatste maanden wordt de vrees geuit dat in bepaalde conservatief georiënteerde kringen in Frankrijk de vrees bestaat dat het land binnen Europa meer en meer afglijdt tot de status van zogeheten Neue Länder - Duitse deelstaten die vroeger tot de DDR behoorden en na de Val van de Muur lange tijd sterk achterbleven bij het westen van Duitsland. En laten nu juist die Ossi-landen er in de huidige crisisjaren extra snel en goed boven op komen. Hoe het steeds vaker opduikende minderwaardigheidsgevoel van Frankrijk ten opzichte van de succesvolle oosterbuur te hanteren nu van het zwaartepunt binnen Randstad EURopa naar het oosten verschuift?

Hoofdartikel> Wadden en Hanze: de duurzame energiecluster van Randstad Europa

Geen sterk onderling verweven en dicht verstedelijkt netwerk in noordoostelijke Europese corridor van Assen/Groningen/Eemshaven via Bremen/Oldenburg en Hamburg naar Kopenhagen/ Malmö. Wel een streek met duurzame energie, water en scheepvaart de verbindende elementen vormen, met steden waarvan de eigengereidheid het handelsmerk is, een eigengereidheid die vaak goed en soms ook minder goed uitpakt. Hoe zal deze ‘Grootfriese’ vrijheid van weleer zich in de 21e eeuw verder ontwikkelen binnen RandstadEURopa met zijn stilzwijgende en zich steeds verder uitkristalliserende taakverdeling?

Berichten van het ruimtelijk demografische front> Wordt de vastgoedovercapaciteit in Nederland structureel?

De opleving in de woningnieuwbouw wordt pas na 2014 verwacht. En structureel is die opleving ook al niet. Al na 2020 dreigen er steeds meer woningen leeg e komen staan, en niet alleen in klassieke krimpgebieden als Noordoost Groningen, Zuid Limburg en Zeeuws Vlaanderen, maar ook in de Randstad, vooral in zogeheten new towns als Almere. De ‘schuld’ is de demografie. In de jaren twintig beginnen de babyboomhuishoudens te sterven; de opvolgende generaties zijn te gering in omvang om al die huizen te kunnen vullen. Wie durft hierop te anticiperen door over het topje van het laatste huizenbouwgolfje heen te kijken?

Berichten van het hydrografisch urbane front> Internationale BauAusstellung [IBA] Hamburg/ Wilhemsburg 2013: Wanneer maken we eindelijk de stap van bouwen naar slopen en geven het water echt de ruimte?

Water en duurzame energie zijn belangrijke thema’s op de huidige IBA in Hamburg. Een wateratlas en een enegieatlas analyseren de toekomstperspectieven van het Elbeinsel, het ‘proefgebied ‘ van de Ausstellung, gelegen tussen twee armen van de Elbe even ten zuiden van het stadscentrum. Maar de in deze atlassen ontwikkelde modellen schieten helaas op essentiële punten tekort. Niet omdat de gehanteerde methoden niet gedifferentieerd genoeg zouden zijn - die zijn juist eerder tè gründlich Duits. Maar omdat echt dramatische toekomstscenario’s verdrongen worden - wie zei daar zeespiegelstijging of demografische krimp? Én omdat bij dit alles de tijdsdimensie ontbreekt. Wat node gemist wordt is een procesmatige benadering van de problematiek waarbij in ruimtelijke strategieën diverse tijdshorizonten gehanteerd worden. Voorsorteren is in een dergelijke benadering het sleutelwoord, voorsorteren met het oog op mogelijke ontwikkelingen in verder liggende toekomsten.