KWARTAALJOURNAAL HERFST 2020
In dit herfstnummer van ons kwartaaljournaal vooral aandacht voor de mogelijke ruimtelijke en ecologische consequenties van de Corona-crisis, met nadruk op eigen land. Het Europese perspectief komt aan bod in het winternummer 2020/2021 .
====Door op de blauwe titels te klikken komen de bijbehorende integrale teksten in beeld====
Redactioneel> Nederland en Europa na ‘Corona’….Een nieuw tijdperk of ‘gewoon’ op de oude voet verder?
Het antwoord op die vraag? Vaak kan de pandemie het nodige extra stootje geven in een richting waar de ontwikkelingen toch al die richting op gingen. Soms is er dan sprake van een echte doorbraak op een deelterrein waar op korte termijn radicaal het roer om kan. Maar op veel fronten zullen de bestaande structuren, vormen en gedachten verrassend taai blijken en is er daarom waarschijnlijk echt wel heel veel meer nodig dan een pandemie alleen. Laten we hier de mogelijke antwoorden op de verschillende deelterreinen en schaalniveaus eens kort nalopen, om te beginnen aan de hand van de opleving die het virus nu weer [we schrijven medio augustus 2020] her en der lijkt te laten zien.
Hoofdartikel> De nieuwe ruimtelijke orde van het thuis werken in de digitale Lage Landen - Een uitgelezen aanleiding om aan de ruimtelijke en ecologische klem te kunnen ontsnappen
Los van regionale en sectoriële spreidingspatronen en los van internationale verbanden is er juist specifiek voor Nederland waarschijnlijk sprake van een blijvend - en mogelijk zeer positief - effect van de Coronacrisis. Een Nederland dat qua inburgering van digitale vaardigheden onder de bevolking en wat betreft de ontwikkeling van relatief ‘platte’, weinig hiërarchische werkverhoudingen ver voorop loopt in Europa. De zogeheten ‘intelligente lock down’ van afgelopen voorjaar heeft aan het licht gebracht dat thuiswerken in combinatie met de nodige digitale interactie heel wel mogelijk is en bovendien zelfs de nodige voordelen biedt, met name in de dienstensector. Daarbij gaat het niet alleen om voordelen op productief en vakinhoudelijk vlak, maar ook en niet in de laatste plaats om beduidende voordelen op ruimtelijk gebied. Meer en vaker thuiswerken zou de druk op kantoorlocaties kunnen wegnemen, waardoor er in plaats daarvan de nodige ruimte kan komen voor woning- , water- en natuurbouw. En het kan de druk op de overbelaste vervoersinfrastructuur verminderen: dus exit al te ambitieuze wegenplannen. Met dat alles kan morgen begonnen worden.