KWARTAALJOURNAAL LENTE 2013

In het vorige nummer presenteerden we het eerste deel van het DOORLOPENDE DOSSIER: EUropa als Randstad in het groot. Nu het tweede deel: BeneLUXIT [hoofdartikel]. In het daaraan voorafgaande redactioneel ditmaal diverse berichten van onder de noemer Wassend water, slinkend volk. Door op de blauwe titels te klikken komen de bijbehorende teksten in beeld.

Redactioneel> Berichten van demografisch-hydrografische front: Zuidplas ,zoutplas - Jutlandisering Noord Holland - verzadiging vastgoed

Er is het nodige in beweging op het gebied van de dubbelkrimp, of beter nog de dubbelkrimp. In dit redactioneel de volgende drie artikelen.

  1. Trek de Zuidplas weer bij het Groene Hart!
    In dit eerste artikel besteden we aandacht aan de recente ontwikkelingen in de Zuidplaspolder waar de beoogde grootscheepse nieuwbouwplannen dreigen ter stranden. Kappen met die hap nu Rotterdam al rond 2030 begint te krimpen!, zouden wij zeggen. Maar hoe om de schade nog enigszins te kunnen beperken? Bieden groene oplossingen hier soelaas?
  2. De verdergaande Jutlandisering van het Noord-Hollands schiereiland
    In het artikel Van Deltaplan naar Sigmaplan [zie: archief herfst 2012] spraken wij voor het eerst van de hoopgevende Jutlandisering van het Noord-Hollands schiereiland. Dubbelkrimp lijkt eerder toe te kunnen slaan in het gebied tussen het IJ en de Afsluitdijk dan gedacht, zo wekken recente berichten in de pers de indruk. De bevolkingsomvang van West Friesland stagneerde in 2012 en er wordt getwijfeld over de aanpak van IJsselmeer in het Deltaprogramma: gewoon volstaan met extra pompen i.p.v. het verhogen van de dijken?
  3. De blijvende verzadiging van het Nederlandse vastgoed
    Daarop wijst Leonie Janssen- Jansen, hoofddocent planologie aan de Universiteit van Amsterdam rekent . Eindelijk iemand uit die hoek die de planoleugens van haar vakgenoten genadeloos aan de kaak durft te stellen. Zij signaleert een jarenlange bewuste productie van overcapaciteit in de kantorenmarkt in de hoofdstad om de koopprijzen en de huren maar laag te kunnen houden teneinde zo internationale bedrijven te lokken. Tevergeefs. Dat lokken van bedrijven lukte al niet in 2005 en nu anno 2013 natuurlijk nog steeds niet. Leg je neer bij het feit dat er voor heel lange tijd helemaal gewoon geen groei meer in zit, zo is het advies van Janssen- Jansen – niet in het vastgoed, niet in de bouw. Mocht de zaak op den duur toch weer een beetje aantrekken dan komen daar tegen die tijd de remmende effecten van demografische krimp en vergrijzing gewoon overheen.

Hoofdartikel> DOORLOPEND DOSSIER: EUropa als Randstad in het groot. Deel 2: BeneLUXIT

De BRAR-stad [Brabant-Rotterdam-Antwerpen-Ruhr] en het financieel-institutionele netwerk Parijs-Luxemburg-Frankfurt-Straatsburg gaan elk steeds meer hun eigen weg. Wie de zaak van een afstandje bekijkt ontdekt dat er een proces van Benelux-ontbinding gaande is, maar de laatste tijd in een stroomversnelling gekomen is. Vooral de opkomst van de Europese financiële as Parijs - Frankfurt is in dit verband een belangrijk gegeven. De handel in euro’s wordt verlegd van de Londense City naar deze as. Ook Luxemburg ligt op deze as, niet alleen geografisch, maar ook financieel en EU-institutioneel. Vierte im Bunde is hier Straatsburg met zijn Europese instellingen. Eu-hoofdstad hoort hier ook, maar in het fysieke stedelijke netwerk waar deze stad deel van uitmaakt speelt zij niet de hoofdrol. De motor van de driehoek ABC-stad [Amsterdam-Brussel-Cologne] is de infrastructurele driehoek Rotterdam-Antwerpen-Ruhrgebied [RAR] met in het hart het centrum voor internationale kapitaalgoederenindustrie op ICT-gebied van Brainport Eindhoven in Noord Brabant, samen maakt dat: BRAR. Om deze BRAR-stad beter te laten functioneren is grotere bestuurlijke zelfstandigheid van de diverse onderdelen ten opzichten van de nationale staten aan de orde. In het geval van Nordrhein Westfalen is dat al in orde, Vlaanderen is ook relatief zelfstandig binnen het federale Belgische verband, maar Randstad Holland en ‘Zuiderland’[ Noord Brabant en Limburg samen] wachten nog op reorganisatie van het middenbestuur in de vorm van herindeling, opschaling en een eigen gesloten huishouding per provincie of landsdeel. Daarbij moet echter zeker niet de uitbreiding van bevoegdheden en de daarvoor vereiste eigen middelen vergeten worden, met name op het gebied van ruimtelijke ordening en infrastructuur, vooral met het oog op de grensoverschrijdende transportverbindingen. Wie zei daar IJzeren Rijn?