KWARTAALJOURNAAL LENTE 2019
De Grote Ruimtelijke Klimaattransformatie en het Einde van de Metropool staan in dit nummer centraal.
====Door op de blauwe titels te klikken komen de bijbehorende integrale teksten in beeld====
Redactioneel> Na twaalf jaar DUBbelkrimp valt het penningske…”Ga uit van krimpscenario’s”
“De demografische krimp is al volop ingezet in Oost-Europa en in Duitsland sinds tien jaar. Nederland volgt over een paar jaar.” Migratiedeskundige Leo Lucassen, directeur van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis [IISG] in Amsterdam, geciteerd in De Groene Amsterdammer van 12 december van 12 december 2018
Eén ding staat vast: we hebben onze toekomst niet langer zelf in de hand. Nederland is voor z’n voortbestaan direct afhankelijk van het succes of het falen van het huidige internationale klimaatbeleid. En omdat het heel onzeker is of daar echt resultaten zullen worden geboekt, moeten we - vinden de experts- als land een volwaardig plan hebben dat óók de mogelijkheid dat we het niet gaan redden meeweegt. En onze alternatieven in beeld brengen. “We moeten een gecontroleerde terugtrekking op termijn gaan overwegen.” Polair meteoroloog Michiel van den Broeke van het Instituut voor Marien en Atmosferisch onderzoek (IMAU) van de Universiteit Utrecht, geciteerd in Vrij Nederland van 9 februari 2019.
Hoofdartikel> Exercities voor de Grote Ruimtelijke Transformatie…voor, op en achter de Drooglijn
"Dan liever de lucht in.." aldus Van Speijk en hij blies in 1831 zijn kanonneerboot op, bemanning incluis. Misschien van toepassing op de stedenbouwers van nu met hun hyper-hoogbouwplannen in de Randstad om de uitzichtloze debatten over volkshuisvesting in een keer te beëindigen. Helaas, er dreigt een andere ‘uitdaging’ die het hele volkshuisvestingsvraagstuk en zelfs ook de Randstad zelf op zijn kop gaat zetten. De dreiging van de komende ongekende wateroverlast, die niet meer te bezweren valt met ingenieurskunstjes. De gebieden ten noordwesten van de ‘Drooglijn’ Groningen - Breda [lopend via o.m. Zwolle, Amersfoort, Utrecht, Arnhem/ Nijmegen en Den Bosch] lopen onder water. Natuurlijk blijven er nog delen boven water zoals de duinen, Europoort/Maasvlakte, 't Gooi etcetera, maar de rest wordt in feite onbewoonbaar.
De reactie kan natuurlijk zijn dat we het wel zullen zien als het zover komt, maar we zouden toch beter op tijd - dus feitelijk van nu af aan - kunnen beginnen met ‘verhuizen’. Een ingrijpende en ingewikkelde operatie over meerdere decennia – waar te beginnen? Hier de eerste denk- en reken-exercities in die richting.
Berichten van het Europees urbane front> Verloren tussen tuindorp en pooierpaal - Het begin van het einde van de metropool
Je hebt gelovigen en rabiate gelovigen. Tot de laatste categorie behoort de Amsterdamse planologiehoogleraar Zef Hemel. Hij gelooft heilig in De Metropool, en wel in het bijzonder in metropoolregio’s als die van Amsterdam en Rotterdam - Den Haag als de Heilige Drie-eenheid van de nationale planologie. De laatste tijd komen zijn heilige huisjes steeds meer onder vuur te liggen. Dat verklaart wellicht zijn totaal overspannen reactie op de jongste OV-plannen van staatssecretaris Van Veldhoven om niet alleen Randstad Holland maar ook ’provinciale’ steden als Breda, Eindhoven, Arnhem-Nijmegen en zelfs Zwolle met een tienminuten-spoordienst per uur met elkaar te verbinden. Een Faustiaans, duivels plan in de visie van Hemel: “De Randstad wordt steeds verder opgeblazen, het grote rijksgeld voor infrastructuur gaat niet naar de grootstedelijke gebieden, waar de sterkste groei zich voordoet, maar verdwijnt, opnieuw, naar de provincies”. Een totaal overspannen reactie inderdaad - het grote geld gaat immers nog tot op heden nog steeds naar Randstad Holland.
Hier een essay over de ondergang van de metropool in Europees verband waarbij met name Frankrijk, Duitsland en Nederland met elkaar vergeleken worden.