KWARTAALJOURNAAL ZOMER 2015
Door op de blauwe titels te klikken komen de bijbehorende integrale teksten in beeld.
In dit nummer een drietal artikelen.
=Het redactioneel gaat in op de actualiteit en wel op de mogelijke gevolgen van een Brexit die met de recente verkiezingsoverwinning van de tories mogelijk geworden is voor de ontwikkeling van en de verhoudingen binnen de NW-Europese interstedelijke configuratie binnen de vierhoek Parijs-Londen -Amsterdam-Frankfurt.
=In het hoofdartikel snijden we een onderwerp aan dat wij al in het winternummer van het kwartaaljournaal aankondigden: de gevolgen van de opening van de noordelijke vaarroute tussen Europa en Azië op de economische en ruimtelijke ontwikkeling van de EURandstad.
=In Berichten van het bestuurlijke front geven een eerste aanzet voor een analyse van de sluipende bestuurlijke transformatie van Nederland.
Redactioneel> Na de verkiezingsoverwinning van de tories in Engeland: de gevolgen voor de NW-Europese interstedelijke configuratie: Londen wordt Little England en Holland gaat een toontje lager zingen
In ons concept van de EURandstad beschouwen we de ruimtelijke en geo-economische structuur van Europa als een soort randstad in het groot compleet met drie zwaartepunten, drie interstedelijke configuraties: een in het noordwesten van het werelddeel (binnen de vierhoek Parijs-Londen-Amsterdam-Frankfurt [PLAF]), een in het oosten (de stedenband van Erfurt tot Krakow binnen de driehoek Berlijn-Warschau-Praag) en een in het zuiden (binnen de driehoek Munchen-Milaan-Stuttgart). Daarbij voldoet de noordwestelijke configuratie als geen andere ter wereld aan de eisen die gesteld zouden moeten worden aan zo’n verstedelijkingscluster op het gebied van de vereiste transportlogistieke, digitale, economische, financiële en culturele infrastructuur en samenhang. Maar op het gebied van de politieke economie en duurzaamheidsbeleid is de cohesie beduidend minder groot. Dat is weer eens pijnlijk duidelijk geworden nu met de recente verkiezingsoverwinning van de tories in Engeland de hele relatie tussen ‘Brussel’ en ‘Londen’ ernstig op de tocht is komen te staan. Hoe kan NW-Europa er uit gaan zien als Londen uit de EU treedt? Wat zouden daar de ruimtelijke consequenties van kunnen zijn? Brexit als blessing in disguise?
Hoofdartikel> De opening van de noordelijke vaarroute en de gevolgen voor de EURandstad - Wordt de Noordzee de mare nostrum van de 21e eeuw?
Door het smelten van het Noordpoolijs kan de route via de Noordelijke IJszee naar Azië de komende decennia binnen regulier vaarbereik komen. De droom van Barentsz en Van Heemskerk eindelijk vervuld…. Daarmee zou de geo-economische en -politieke wereldkaart 180 graden kunnen gaan draaien. Nu moet voor een reis naar ‘de oost’ eerst nog de Middellandse zee en het Suezkanaal doorvaren worden, in de toekomst kan de Noordzee de centrale Europese wereldzee worden, de mare nostrum van de 21e eeuw. Wat zouden hiervan de gevolgen kunnen zijn voor de economische en ruimtelijke ontwikkeling van de EURandstad? Voor de Noordzee-havens bijvoorbeeld: voor het uitgebreide havencomplex in de delta van Rijn en Schelde, voor de Britse havens en - last but not least – voor de haven van Hamburg als de poort tot Midden- en Oost-Europa. En wat zouden de geo-culturele implicaties voor een dergelijke omwenteling van de economische globe kunnen zijn? Waar en hoe ontluiken het Athene, Carthago en Rome van het 21e-eeuwse Europa? Een allereerste verkenning.
Berichten van het bestuurlijke front> Enkele bespiegelingen bij de sluipende bestuurlijke transformatie van Nederland: Provincies verdwijnen...districten verschijnen
Het is in Nederland niet ongebruikelijk om ingrijpende bestuurlijke veranderingen op ‘natuurlijke wijze’ in te voeren. Anders gezegd: men laat het bestuurlijk maar over aan de tijd. Het bewijs voor deze keuze in het geval van de provinciale herindeling is snel gedaan als men de eindeloze reeks van afgewezen voorstellen die in de afgelopen decennia zijn gepresenteerd doorneemt . Hier een eerste verkenning in welke richting de huidige bestuurlijke veranderingen zouden kunnen opgaan.